بهترین درمان اسکار جای جوش
درمان اسکار یکی از دغدغه‌های اصلی افرادی است که از جای جوش‌ها یا آکنه‌های قدیمی خود رنج می‌برند. این اسکارها می‌توانند به دلیل تغییرات هورمونی، جوش‌های دوران بلوغ یا حتی زخم‌های عمیق پوستی ایجاد شوند و اثرات آن‌ها بر زیبایی پوست، اعتمادبه‌نفس افراد را تحت تأثیر قرار دهد. خوشبختانه، با پیشرفت علم و تکنولوژی، روش‌های متعددی برای درمان اسکار جای جوش ارائه شده است که می‌توانند ظاهر پوست را بهبود بخشیده و تا حد زیادی این آثار ناخوشایند را کمرنگ کنند. در این مقاله، به بررسی بهترین راهکارهای درمان اسکار پرداخته‌ایم.
انواع اسکار جوش
اسکارهای جوش به دلایل مختلفی مانند تغییرات هورمونی یا آسیب به بافت پوست ایجاد می‌شوند و می‌توانند در ظاهر پوست تأثیرگذار باشند. این اسکارها در سه دسته اصلی قرار می‌گیرند که هر کدام ویژگی‌ها و عوامل خاص خود را دارند:
✢ اسکارهای آتروفیک یا فرورفته
این نوع اسکار زمانی ایجاد می‌شود که پوست به‌درستی کلاژن مورد نیاز برای ترمیم را تولید نکند و بافت دچار فرورفتگی شود. این اسکارها خود به سه دسته تقسیم می‌شوند:
✢ Icepick scars (اسکارهای چنگکی)
فرورفتگی‌های عمیق و کوچک در پوست که بیشتر شبیه سوراخ‌های تیز هستند.
✢ Boxcar scars (اسکارهای جعبه‌ای)
فرورفتگی‌های گرد یا بیضی با لبه‌های مشخص که مشابه اسکار آبله مرغان به نظر می‌رسند.
✢ Rolling scars (اسکارهای موج‌دار)
فرورفتگی‌های سطحی و گسترده که ظاهری شبیه به موج یا الگوی “M” دارند.
✢ اسکارهای هایپرتروفیک یا برآمده
این نوع اسکار به دلیل تولید بیش از حد کلاژن در فرآیند ترمیم پوست ایجاد می‌شود و به شکل برجسته روی سطح پوست دیده می‌شود. اسکارهای هایپرتروفیک بیشتر در نواحی سینه و کمر ایجاد می‌شوند و ظاهری ضخیم و برآمده دارند.
✢ لکه‌های تیره یا هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب
درحالی‌که این نوع اسکار به‌طور مستقیم بافت پوست را تغییر نمی‌دهد، اما به‌صورت لکه‌های تیره در ناحیه جوش بهبود یافته ظاهر می‌شود. این مشکل معمولاً به دلیل فرآیند التهابی آکنه رخ می‌دهد و بیشتر در پوست‌های تیره دیده می‌شود. افرادی با پوست روشن‌تر ممکن است به جای آن قرمزی پس از التهاب را تجربه کنند.
درک انواع اسکارهای جوش می‌تواند به انتخاب روش مناسب برای درمان کمک کند و نتایج بهتری در بهبود ظاهر پوست ارائه دهد.
بهترین روش درمان اسکار جوش
اسکارهای ناشی از آکنه می‌توانند تأثیر قابل توجهی بر زیبایی و اعتماد به نفس افراد بگذارند. برای درمان این ضایعات پوستی، استفاده از روش‌های ترکیبی علمی و تخصصی می‌تواند نتایج مؤثرتری به همراه داشته باشد. این روش‌ها بر اساس نوع و شدت اسکار، شرایط پوستی و نیازهای فرد، توسط پزشک متخصص تعیین می‌شوند. یکی از موفق‌ترین پروتکل‌های درمانی شامل تکنیک‌های پیشرفته مانند سابسیژن، مزونیدلینگ، مزوژل و مزوهای تخصصی است.
۱. سابسیژن (Subcision)
سابسیژن یکی از روش‌های تخصصی در درمان اسکارهای آکنه فرورفته است. در این تکنیک، بافت‌های فیبروتیک که باعث چسبندگی و کشش پوست به لایه‌های عمقی شده‌اند، با استفاده از ابزارهای ظریف آزاد می‌شوند. این فرایند نه تنها به بهبود ظاهر اسکار کمک می‌کند بلکه با تحریک فیبروبلاست‌ها و تولید کلاژن، بازسازی پوست را تسریع می‌بخشد. بسته به شرایط پوست و نوع اسکار، روش‌های مختلفی از سابسیژن استفاده می‌شود:
- سابسیژن با تزریق خونی (Autologous Blood)
این روش که بیش از ۲۰ سال از معرفی آن می‌گذرد، شامل تزریق مقدار کمی خون به ناحیه تحت درمان است. هدف این تکنیک، جلوگیری از برقراری مجدد پیوند بین بافت سالم و آسیب‌دیده است. با این حال، این روش ممکن است به دلیل احتمال ایجاد لخته‌های خونی زیر پوست، محدودیت‌هایی داشته باشد.
- سابسیژن با پیوند پوست
در این روش ابتدا با استفاده از سابسیژن، یک شکاف کوچک در منطقه اسکار ایجاد می‌شود تا پیوند بافت آسیب‌دیده شکسته شود. سپس، با استفاده از لیزر CO2، پوست از ناحیه پشت گوش به منطقه تحت درمان پیوند زده می‌شود. این تکنیک برای اسکارهای بسیار عمیق مناسب است، اما به دلیل احتمال ایجاد زخم‌های التهابی، باید حتماً توسط پزشک متخصص انجام شود.
- سابسیژن با PRP (پلاسمای غنی از پلاکت)
این روش مشابه تزریق خونی است، اما از پلاسمای غنی از پلاکت که از خون خود بیمار استخراج می‌شود، استفاده می‌کند. PRP به دلیل داشتن فاکتورهای رشد و بازسازی طبیعی، عوارض کمتری دارد و می‌تواند روند بهبود را تسریع کند.
- سابسیژن با پرکننده یا فیلر
این روش برای درمان اسکارهای عمیق بسیار مؤثر است. در این تکنیک، پس از انجام سابسیژن و جدا کردن پیوند بافت‌ها، فیلر یا پرکننده به ناحیه تزریق می‌شود. این ترکیب کمک می‌کند تا فرورفتگی‌های ناشی از اسکار پر شوند و ظاهر پوست بهبود یابد.
هر یک از این روش‌ها باید بر اساس نیاز بیمار، نوع اسکار و تشخیص پزشک متخصص انتخاب شوند. انجام صحیح این روش‌ها می‌تواند تأثیر قابل توجهی در بهبود کیفیت و زیبایی پوست داشته باشد.
۲. مزونیدلینگ (Mesoneedling)
مزونیدلینگ روشی علمی برای تحریک بازسازی پوست از طریق ایجاد میکروکانال‌های ظریف در سطح پوست است. این تکنیک فرآیند نئوکلاژنز (تولید کلاژن جدید) را فعال کرده و به بهبود کیفیت بافت پوست و کاهش عمق اسکارها کمک می‌کند. علاوه بر این، نفوذ مواد مغذی درمانی در این روش افزایش می‌یابد که اثرگذاری آن را دوچندان می‌کند.
۳. مزوژل
مزوژل‌ها فرمولاسیون‌های پیشرفته‌ای هستند که با ترکیباتی مانند هیالورونیک اسید، ویتامین‌ها و عوامل آنتی‌اکسیدان، پوست را عمیقاً آبرسانی و تغذیه می‌کنند. استفاده از مزوژل‌ها در نواحی دارای اسکار، به بازسازی حجم از دست رفته و بهبود سطح پوست کمک کرده و ظاهری یکنواخت‌تر ایجاد می‌کند.
۴. مزوهای تخصصی
مزوهای تخصصی شامل ترکیبات فعال و اختصاصی برای درمان اسکار آکنه هستند. این محلول‌ها با کاهش التهاب، تقویت بازسازی سلولی و بهبود خاصیت ارتجاعی پوست، تأثیر چشمگیری در کاهش عمق و شدت اسکارها دارند.
مراقبت‌های پس از درمان اسکار آکنه
پس از انجام درمان اسکار آکنه، مراقبت صحیح از پوست بسیار اهمیت دارد تا نتایج بهتری حاصل شود و از بروز عوارض جلوگیری گردد. پزشک شما دستورالعمل‌های خاصی را بر اساس نوع درمان و وضعیت پوستتان ارائه خواهد داد، اما نکات کلی زیر معمولاً توصیه می‌شوند:
◈ محافظت از پوست در برابر نور خورشید
- به مدت ۴۸ ساعت از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید.
- همیشه از کرم ضدآفتاب با SPF مناسب استفاده کنید و پوست خود را با لباس و کلاه بپوشانید.
- در فضای باز، تا حد امکان در سایه بمانید.
◈ تمیز کردن پوست با ملایمت
- از شستشوی پوست با محصولات خشن مانند اسکراب خودداری کنید.
- پوست خود را به‌آرامی با یک شوینده ملایم و بدون تحریک بشویید تا فرآیند ترمیم طبیعی پوست مختل نشود.
◈ اجتناب از محصولات تحریک‌کننده
- از مصرف محصولات حاوی رتینوئید، گلیکولیک اسید و ویتامین C برای چند روز پرهیز کنید.
- به جای آن، از کرم‌ها و مرطوب‌کننده‌های تجویز شده توسط پزشک استفاده کنید تا به ترمیم پوست کمک شود.
◈ پرهیز از لوازم آرایش
- از استفاده از لوازم آرایش در ناحیه درمان شده تا زمان بهبودی کامل خودداری کنید.
- پزشک شما مشخص خواهد کرد که چه زمانی می‌توانید دوباره از محصولات آرایشی استفاده کنید.
◈ مراقبت مداوم و صبوری
- به پوست خود زمان دهید تا بهبود یابد و از دستکاری ناحیه درمان شده پرهیز کنید.
- در صورت بروز قرمزی، التهاب یا حساسیت غیرعادی، با پزشک خود تماس بگیرید.
علت‌های اصلی ایجاد جای زخم و اسکار پوست
ایجاد جای زخم یا اسکار پوست از مشکلات رایجی است که به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و ظاهر پوست را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این وضعیت به دلیل تلاش بدن برای ترمیم آسیب‌های پوستی از طریق تولید کلاژن ایجاد می‌شود. اگر این فرآیند به‌درستی انجام نشود، کلاژن‌های جدید به‌شکل نامنظم تولید شده و اسکار تشکیل می‌شود. دلایل رایج ایجاد اسکار عبارتند از:
۱. بخیه‌های جراحیاسکار بخیه معمولاً پس از عمل‌های جراحی مانند آپاندیسیت، سزارین یا جراحی‌های زیبایی دیده می‌شود. این نوع اسکار ناشی از تلاش بدن برای بسته‌شدن محل بخیه است.
۲. زخم‌های سطحی و عمیقزخم‌هایی مانند بریدگی، خراش، سوختگی یا حتی سوراخ شدن پوست، ممکن است پس از بهبود رد زخم برجای بگذارند. شدت اسکار بسته به نوع و عمق زخم متفاوت است.
۳. سوختگی‌های پوستیسوختگی‌های ناشی از آب جوش، بخار، آتش یا مواد شیمیایی می‌توانند به لایه‌های مختلف پوست آسیب وارد کنند. اسکارهای ناشی از سوختگی معمولاً شدیدتر هستند و به زمان بیشتری برای درمان نیاز دارند.
۴. آکنه‌های شدیدجای جوش‌های چرکی، کیستی یا ندول‌های التهابی پس از بهبود، اغلب به‌صورت اسکار روی پوست باقی می‌مانند. این نوع اسکار یکی از رایج‌ترین مشکلات پوستی است.
۵. بیماری‌های عفونی یا داخلیبیماری‌هایی مانند سالک، آبله مرغان، پسوریازیس و روزاسه می‌توانند پس از بهبود، اثری از خود بر پوست به جا بگذارند که به‌صورت اسکار باقی می‌ماند.
شناخت دلایل ایجاد اسکار، کمک می‌کند تا راهکارهای مؤثرتری برای پیشگیری یا درمان آن‌ها انتخاب شود. پزشکان معمولاً با ارزیابی نوع اسکار، مناسب‌ترین روش‌های درمانی را پیشنهاد می‌دهند.
چگونه می‌توان از ایجاد اسکار پوستی پیشگیری کرد؟
اگرچه نمی‌توان به‌طور کامل از ایجاد اسکار پوستی جلوگیری کرد، اما با رعایت برخی اصول و مراقبت‌های اولیه، می‌توان شدت و ظاهر اسکار را کاهش داد. اقدامات زیر به پیشگیری از باقی ماندن جای زخم کمک می‌کنند:
◉ تمیز و خشک نگه‌داشتن زخم
تمیز کردن زخم با مواد ضدعفونی‌کننده و جلوگیری از آلودگی آن، خطر عفونت را کاهش می‌دهد و به ترمیم بهتر پوست کمک می‌کند.
◉ خودداری از کندن یا خاراندن زخم
کندن پوست یا خاراندن زخم می‌تواند به آسیب بیشتر و عمیق‌تر شدن آن منجر شود و احتمال ایجاد اسکار را افزایش دهد.
◉ پوشاندن زخم با بانداژ استریل
استفاده از بانداژ استریل یا پد گاز کمک می‌کند تا زخم در برابر آلودگی، خشکی بیش از حد و تحریک محافظت شود.
◉ محافظت از زخم در برابر نور خورشید
اشعه‌های UV می‌توانند باعث تیره‌تر شدن جای زخم شوند. بنابراین، پوشاندن زخم یا استفاده از کرم ضدآفتاب پس از بهبود اولیه ضروری است.
◉ مرطوب نگه‌داشتن زخم با پمادهای مخصوص
استفاده از پمادهای مرطوب‌کننده مخصوص زخم، به تسریع روند بهبود و کاهش خشکی و التهاب پوست کمک می‌کند.
◉ مراجعه به پزشک متخصص پوست در مراحل اولیه
در صورت ایجاد زخم‌های عمیق، سوختگی یا آسیب جدی، مراجعه به پزشک متخصص در مراحل اولیه می‌تواند از تشکیل اسکار جلوگیری کرده و درمان مؤثرتری را ارائه دهد.
رعایت این نکات در کنار پیگیری درمان‌های لازم، به بهبود سریع‌تر زخم و کاهش احتمال باقی ماندن اسکار کمک می‌کند.
تعداد جلسات درمان به شدت اسکار و نوع روش‌های درمانی انتخابی بستگی دارد. معمولاً بین ۳ تا ۶ جلسه درمانی با فاصله‌های ۴ تا ۶ هفته‌ای برای رسیدن به نتایج مطلوب نیاز است. پزشک پس از بررسی وضعیت پوست، تعداد جلسات مناسب را برای شما تعیین خواهد کرد.
هر درمانی ممکن است با عوارضی همراه باشد، اما روش‌های ترکیبی معمولاً بی‌خطر هستند و عوارض جانبی خفیفی مانند قرمزی، تورم و التهاب موقت دارند. این علائم معمولاً پس از چند روز بهبود می‌یابند. رعایت مراقبت‌های بعد از درمان می‌تواند از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کند.
